سیم کشی ساختمان

  • ۰
  • ۰
روش نصب کلید محافظ جان سه فاز

ابتدا مسیر سیم ها را در نقشه بالا دنبال کنید و نقشه را در ذهنتان تجزیه و تحلیل کنید. من سیم قرمز را به عنوان فاز اول (L1) ، سیم زرد را به عنوان فاز دوم (L2) ، و سیم سیاه رنگ را به عنوان فاز سوم (L3) در نظر گرفته‌ام. البته این رنگ ها سلیقه‌ای نیست و چیزی است که استاندارد در انتخاب رنگ سیم‌ها برای برق سه فاز ما را اجبار کرده است.

نکته کوچک: مقررات برق ساختمان می گوید که رنگ سیم‌ها در برق سه فاز باید به ترتیب قرمز(L1)، زرد(L2) و سیاه(L3) باشد. یا قهوه‌ای(L1)، سیاه(L2) و خاکستری(L3) هم قابل قبول است.

نیازی به گفتن نیست که سیم آبی رنگ، نول است و سیم زرد رنگی که دارای یک خط سبز است هم سیم ارت است. پس من هر سه فاز (قرمز، زرد، سیاه) را ابتدا به یک کلید مینیاتوری سه فاز وصل میکنم، آنگاه از زیر این کلید مینیاتوری خروجی می گیرم و به ترتیب به 3 ترمینال بالای محافظ جان وصل میکنم. مطابق تصویر بالا، نول ورودی به جعبه فیوز هم به ترمینالی دیگر در سمت چپ محافظ جان وصل می شود.
آنگاه از پایین کلید محافظ جان خروجی می‌گیرم و هر کدام از فازها را بین 2 تا از کلید مینیاتوری‌های تکفاز تقسیم می‌کنم. همانطور که می‌دانید اختلاف پتانسیل هر کدام از فازهای برق سه فاز با سیم نول، 220 ولت است. پس وسایل برقی معمولی مثل یخچال‌ها و کولرگازی و کرکره برقی می توانند از این برق 220 ولت استفاده کنند.

سوال: چرا من هر کدام از فازها را بین 2 تا از مینیاتوری‌ها تقسیم کرده‌ام؟ به این خاطر که برق مصرفی این مغازه از یک کنتور 3فاز تامین می‌شود. و مدنظر ماست که از هر سه خط فاز هم استفاده کنیم، و اگر فشار برق مصرفی تمام وسایل روی یکی از فازها بیفتد، کلیدمینیاتوری اضافه بار را تشخیص می‌دهد و میپرد.

کاربرد محافظ جان 3فاز بیشتر در برق صنعتی، کارخانه ها و کارگاه‌هاست ولی برای دستگاه‌های تکفاز باید بصورت نقشه بالا عمل کنید.

نکته: در کلیدهای محافظ جان ترمینال‌های بالا، ورودی و ترمینال‌های پایین، خروجی هستند. در بیشتر کلیدهای محافظ جانی که در بازار هستند، ترمینال‌های ورودی با علامت 1 یا IN مشخص می شوند و ترمینال‌های خروجی با علامت 2 یا OUT مشخص می‌شوند. و ترمینال‌هایی که با علامت N مشخص می‌شوند به نول متصل می‌شوند و البته بد نیست بدانید که تغییر ترمینال‌های ورودی و خروجی یا جابجایی نول ها تاثیری در عملکرد محافظ جان ندارد و این علامت گذاری‌ها فقط برای زیبایی و یکدستی اجراست.

سوال: اگر خاطرتان باشد گفتیم که محافظ جان جریان‌های نشتی بیشتر از 30 میلی آمپر را قطع می‌کند، پس جریان های نشتی کوچکتر از 30 میلی آمپر را که روی بدنه فلزی وسایلی مثل یخچال، ماشین لباسشویی، کیس کامپیوتر و… ایجاد می‌شوند و باعث برقگرفتگی‌های خفیف برای انسان می‌شوند را چطور رفع کنیم؟ پاسخ: با اتصال بدنه فلزی آن دستگاه به سیم ارت مشکل حل خواهد شد، ولی اگر ساختمان سیم ارت نداشت، می توانید بدنه دستگاه را با یک سیم به اسکلت فلزی ساختمان یا لوله‌های فلزی آب متصل کرد، در این صورت حتماً نصب کلید محافظ جان در جعبه فیوز الزامی خواهد شد.

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

  • هانیه اکبرپور
  • ۰
  • ۰

توجه کنید که این محافظ جان‌ها در ظاهر شبیه کلید مینیاتوری هستند ولی سازوکار آنها کاملاً با کلید مینیاتوری فرق دارد پس شما نمی توانید آنها را بجای کلید مینیاتوری استفاده کنید. اگر روی یک کلید محافظ جان کلمه RCCB هک شده بود یعنی آن کلید محافظ جان فقط می تواند نشتی‌های جریان را قطع کند. ولی اگر روی کلید محافظ جان کلمه RCBO درج شده بود، یعنی آن کلید از ترکیب یک کلید مینیاتوری و یک کلید محافظ جان ساخته شده است، پس شما می توانید از یک کلید RCBO به عنوان یک کلید مینیاتوری هم استفاده کنید.

از آنجایی که این پاراگراف مهم است یکبار دیگر آن را تکرار می کنم:

  • کلید محافظ جان نوع RCCB تنها می تواند مدار را در مقابل نشتی جریان محافظ کند.
  • کلید مینیاتوری معمولی تنها می تواند مدار را در مقابل اضافه بار و اضافه جریان ناشی از اتصال کوتاه محافظت کند.
  • کلید RCBO که ترکیب دو نوع قبلی است، مدار را هم در مقابل نشتی جریان، هم اضافه بار و هم اضافه جریان ناشی از اتصال کوتاه محافظ می کند و به همین نسبت قیمت آن در مقایسه با 2 نوع قبلی بالاتر است.

نقشه سیمکشی کلید محافظ جان تکفاز:

از مباحث تئوری راحت شدیم، حالا سیم چین و پیچ گوشتی را بردارید که به سراغ مباحث عملی می رویم بخشی که من عاشقش هستم. اگر خاطرتان باشد من در کتاب آموزش جامع برق ساختمان ، نقشه نصب یک کلید محافظ جان تکفاز را اینطور برایتان ترسیم کرده بودم.
برای بزرگنمایی نقشه ها روی آنها کلیک کنید تا بهتر بتوانید جزئیات را مشاهده کنید.

آموزش نصب کلید محافظ جان
آموزش نصب کلید محافظ جان

طبق این نقشه یک کلید مینیاتوری قبل از محافظ جان قرار میگیرد. که مقدار آمپر این کلید مینیاتوری باید با مقدار آمپر کنتور برابر باشد، مثلاً اگر آمپراژ کنتور 32 باشد، این کلید مینیاتوری هم باید 32 آمپر انتخاب شود. آنگاه فاز ورودی به جعبه فیوز ابتدا به قسمت بالای این کلید مینیاتوری متصل می‌شود، و از پایین آن که خروجیست به ترمینال بالای محافظ جان وصل می‌شود. سپس از ترمینال پایین محافظ جان خروجی گرفته می‌شود و بین بقیه کلیدهای مینیاتوری تقسیم می‌شود. مسیر سیم‌ها را دنبال کنید تا این توضیحات را بهتر متوجه شوید.‌

نقشه سیمکشی کلید محافظ جان 3فاز:

حالا که با نقشه سیمکشی کلید محافظ جان تکفاز آشنا شدید، به سراغ ترسیم نقشه برای کلید محافظ جان 3 فاز می‌رویم. فرض کنید که می‌خواهم برقکاری یک مغازه قصابی که کنتور برق آن 3‌فاز است را انجام دهم، پس لازم است که یک جعبه فیوز نصب کنم و صاحب مغازه از من می‌خواهد که در داخل جعبه فیوز یک محافظ جان 3فاز هم تعبیه کنم. از صاحب مغازه تعداد وسایل برقی که قرار است در آینده در این مغازه نصب شود را سوال می کنم، او می گوید که یک کولرگازی 24 هزار، 2 عدد یخچال ویترینی، کرکره برقی، و 2 عدد یخچال ایستاده دارد. من با در نظر گرفتن اینها شروع به ترسیم نقشه سیمکشی جعبه فیوز می‌کنم.

روش نصب کلید محافظ جان سه فاز

 

 

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

  • هانیه اکبرپور
  • ۰
  • ۰

راستش را بخواهید دلم عجیب برایتان تنگ شده بود، هم برای شما مخاطبان عزیز، هم برای سایت آموزش برق. بالاخره بعد از 4 ماه دوری، امروز در اتاقم نشسته‌ام تا برایتان از “کلید نشتی جریان” یا به قول عموم “کلید محافظ جان” بنویسم.

چرا عامه مردم به آن کلید محافظ جان می گویند؟. پاسخ پرواضح است، چون از جان اشخاص در مقابل برقگرفتگی محافظت می‌کند. ولی چطور اینکار را انجام می‌دهد و مکانیزم عملکرد کلید محافظ جان چگونه است؟

مکانیزم عملکرد کلید محافظ جان:

گفتیم که نام دیگر کلید محافظ جان کلید نشتی جریان است، پس ابتدا اجازه بدهید خود کلمه “نشتی” را بررسی کنیم. حتماً اصلاح نشتی آب، نشتی گاز، نشتی بنزین، نشتی فاضلاب و… را شنیده‌اید. کلمه نشتی احساس خوبی در ما ایجاد نمی‌کند، پس نشتی هرچه هست چیز خوبی نیست. من نشتی را اینطور تعریف می‌کنم: هدر رفتن هر چیزی به اندازه خیلی کم. شاید تعجب کنید، ولی این نشتی می‌تواند در برق هم اتفاق بیفتد، یعنی مقدار کمی از برق در جایی هدر برود. که ما در اینجا با هدر رفتن آن مشکلی نداریم، مشکل ما سر این قضیه است که این مقدار هدر رفته، جان ساکنین را به خطر نیندازد.
در یک ساختمان مسکونی این نشتی‌ها بیشتر در وسایل و ابزارهای برقی که دارای موتور الکتریکی هستند اتفاق می‌افتد. چون در داخل این موتورها، سیم پیچ وجود دارد، اگر روکش این سیم پیچ‌ها بر اثر ضربه‌های شدید یا داغ شدن کنده یا نازک شود. یا از طریق سیم پیچی نامناسب القای الکتریکی روی بدنه موتور صورت گیرد، یا یکی از سیم‌های داخل موتور قطع شود و با بدنه موتور تماس پیدا کند. در این حالت‌ها برق وارد بدنه موتور می‌شود و از طریق بدنه فلزی موتور وارد بدنه فلزی دستگاه می‌شود. حتماً برای شما هم پیش آمده که به بدنه یک یخچال یا ماشین لباسشویی دست زده‌اید و احساس برقگرفتگی خفیف کرده‌اید، این مورد به خاطر همین نشتی جریان اتفاق افتاده است.

همانطور که می‌دانید یک جریان بسیار کوچک در حد 30 میلی‌آمپر می تواند برای انسان خطرناک باشد. پس انسان‌ها به این فکر افتادند که دستگاهی را تولید کنند که نشتی‌های بالاتر از 30 میلی آمپر را تشخیص دهد و مثل یک کلید مینیاتوری برق ساختمان را قطع کند تا آن جریان نشتی خطری برای جان ساکنین ایجاد نکند. اینطور شد که کلیدهای نشتی جریان یا همان کلیدهای محافظ جان به بازار آمدند. تا همین پنج شش سال قبل، نه مردم و نه برقکارها چیزی از کلید محافظ جان نمی دانستند و در ساختمان‌ها از آن استفاده نمی‌کردند، ولی با توجه به مشخص شدن مزیت‌های این دستگاه، استفاده از آن در برق ساختمان و برق صنعتی روز به روز در حال افزایش است. و طبق مقررات جدید برق ساختمان نصب کلید محافظ جان در جعبه فیوز منازل مسکونی و اداری الزامی شده است.

اساس کار یک کلید محافظ جان به این صورت است که جریان خروجی از سیم فاز را با جریان ورودی از سیم نول مقایسه می‌کند و اگر این دو مقدار با هم برابر نباشند محافظ جان متوجه می‌شود که جریان برق در قسمتی از مسیر نشتی پیدا کرده است، و اگر این جریان نشتی بیشتر از حساسیت محافظ جان (معمولاً 30 میلی آمپر) باشد، کلید عمل می کند و مدار را قطع می کند.
البته حساسیت تمام محافظ جان‌ها 30 میلی آمپر نیست و محافظ جان‌هایی در بازار هست که روی 10 و 20 و 100 و 300 و…. میلی آمپر هم عمل می کنند، ولی مقررات برق ساختمان، محافظ جان‌ 30 میلی آمپر را پیشنهاد می کند.

تصویر دو نمونه کلید محافظ جان را در پایین مشاهده می‌کنید، کلید اول که 4 ترمینال دارد، یک محافظ جان تکفاز است و محافظ جان دوم که 4 ترمینال در بالا و 4 ترمینال در پایین دارد یک محافظ جان 3‌فاز است.

کلید محافظ جان تکفاز
کلید محافظ جان تکفاز
کلید محافظ جان سه فاز

کلید محافظ جان سه فاز

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

  • هانیه اکبرپور
  • ۰
  • ۰

 

4- سایر نکات در مورد پریز برق ساختمان

  • جریان نامی پریزهای تکفاز و سه فاز باید حداقل 16 آمپر باشد.
  • سیم مورد استفاده برای پریزهای برق باید حداقل نمره 2.5 باشد.
  • فیوز مورد استفاده برای پریزهای برق باید 16 آمپر نوع C باشد.
  • استفاده از سه راهی های برق در هر کجای ساختمان غیر مجاز است.
  • بهتر است در جایی که فکر می کنید دستگاه تلویزیون قرار میگیرد، 2 عدد پریز برق در کنار همدیگر نصب کنید. تا در آینده نیازی به استفاده از 3 راهی برق نباشد. یکی از این پریزها برای گیرنده دیجیتال و دیگری برای دستگاه تلویزیون استفاده خواهد شد. یک پریز آنتن و ماهواره هم در کنار این 2 پریز برق قرار می‌گیرد.
  • کلیه پریزهای مورد استفاده در ساختمان باید از نوع ارت دار باشند، چه یک ساختمان ویلایی و یک واحدی باشد، چه یک مجتمع مسکونی بزرگ و چند واحدی. بعضی ها به اشتباه فقط در آشپزخانه پریز ارت دار نصب می کنند که این اشتباه است، و تمام پریزهای یک ساختمان باید از نوع ارت دار باشد.
  • اگر از قوطی کلیدهای فلزی (گالوانیزه) در پشت پریزها استفاده شده است، خود قوطی کلید هم باید به سیم ارت متصل شود.
  • جهت اتصال سیم های برق به پریز، از سرسیم استفاده شود یا سر سیم‌ها قلع اندود (لحیم کاری یکپارچه) شود.
  • استفاده از سیم های تکه تکه و چسب خورده در مدار پریزهای برق و در مدار روشنایی ها ممنوع است، تمامی سیم‌ها باید بصورت یکپارچه باشند.
  • سیم هایی که در زیر پیچ های پریز قرار میگیرند، باید همسایز باشد، یعنی هر دو رشته سیم قطر یکسانی داشته باشند. چون اگر قطر یکی از سیم ها کمتر باشد، بعد از سفت کردن پیچ های پریز، سیم نازکتر از زیر ترمینال خارج می شود.
  • شما مجاز نیستید که زیر هر کدام از ترمینال های پریز، بیش از 2 رشته سیم را قرار دهید. زیرا اگر بیشتر از 2 رشته سیم در زیر پیچ ها قرار گیرد، چون پیچ به درستی سفت نمی شود، امکان جدا شدن سیم ها وجود دارد.
  • لوله گذاری برای پریزها باید مجزا از لوله گذاری برای روشنایی ها باشد. و استفاده از یک لوله مشترک برای هر دو ممنوع است.
  • در هیچ کجای ساختمان شما مجاز نیستید که سرخط پریزهای برق را با سرخط روشنایی ها مشترک در نظر بگیرید. حتی سیم نول مورد استفاده برای پریزها باید از سیم نول مورد استفاده برای روشنایی ها جدا باشد.
  • در تمام پریزهای برق، سوراخ سمت راست باید فاز باشد (روزنه سمت راست هنگام دید از مقابل) و سوراخ سمت چپ باید نول باشد. این مورد به 2 دلیل پیشنهاد می‌شود، اولاً چون در داخل دوشاخه بعضی از وسایل برقی، یک فیوز شیشه ای کوچک در مسیر سیم فاز قرار دارد. دوماً از لحاظ همسان شدن تمام پریزهای یک واحد مسکونی این مورد باید رعایت گردد.
  • روی یک سرخط، نباید بیشتر از 12 پریز برق (مربوط به مصارف عمومی) قرار گیرد. ولی اگر نوع و توان وسیله ای که از پریزها تغذیه خواهند شد معلوم باشد، تعداد آنها برای هر مدار محدود به جریان مجاز هادی مدار(سیم) و جریان مجاز وسیله حفاظتی آن خواهد بود، به شرط آنکه از 12 عدد پریز تجاوز نکند.
  • در ساختمانهای مسکونی برای جلوگیری از خطرات برق گرفتگی کودکان، باید پریزها مجهز به درپوش ایمنی یا پرده محافظ باشد.
  • رنگ سیم مورد استفاده برای سیم فاز در پریزهای برق، باید قرمز، زرد یا سیاه باشد. رنگ سیم نول بایستی آبی کم رنگ و رنگ سیم ارت هم ترکیبی از زرد/سبز باشد.
  • پیچیدن سیم ها به دور یکدیگر و عایق بندی محل اتصال با استفاده از چسب برق (نوار چسب) ممنوع است و کلیه اتصالات و انشعابات بایستی با استفاده از ترمینال پیچی یا ترمینال فشاری صورت گیرد.
  • انجام هرگونه سیمکشی روکار با استفاده از سیم های تک لا یا سفید دولا، و استفاده از میخ دوپا یا میخ معمولی اکیداً ممنوع است.
  • به تازگی در نقشه تاسیسات برقی ساختمان ها، یک روشنایی اضطراری (مهتابی شارژی) در داخل پذیرایی و در ارتفاع 220 سانتیمتری در نظر میگیرند. این روشنایی اضطراری معمولاً در بالای درب ورودی واحد یا در بالای کلیدهای روشنایی پذیرایی قرار میگرد و برای آن یک پریز برق تعبیه می شود تا مهتابی شارژی از طریق دوشاخه به این پریز متصل شود. این پریز نباید با سایر پریزهای ساختمان اشتباه گرفته شود و برق ورودی به این پریز باید از کلیدهای روشنایی پذیرایی تامین شود، نه اینکه با سایر پریزهای پذیرایی سری شود. چون در واقع این پریز یک پریز واقعی نیست، بلکه محلی برای تشخیص و نصب روشنایی اضطراری است.
  • محل و تعداد پریزهای آشپزخانه باید با توجه به چیدمان تجهیزات و وسایل برقی مشخص شود. نصب 6 پریز برق در آشپزخانه الزامی است. یک پریز برای یخچال، یک پریز برای اجاق گاز، یک پریز برای هود، یک پریز برای ماشین لباسشویی، یک پریز برای روی پیشخوان (اوپن)، و یک پریز هم برای پکیج. اگر در نقشه های جانمایی تجهیزات ماشین ظرفشویی و دستگاه تسویه آب هم قرار دارد، باید برای آنها هم پریز مجزا نصب کنید.

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

  • هانیه اکبرپور
  • ۰
  • ۰
  • ارتفاع نصب پریز هود ۱۸۰ الی ۲۰۰ سانتی متر از کف تمام شده است.
  •  ارتفاع نصب پریز پکیج ۱۴۰ سانتی متر از کف تمام شده است. پریزی که برای پکیج نصب می شود، نباید زیر لوله های آب پکیج قرار بگیرد. و این پریز بایستی ۱۰ سانتی متر با شیر گاز پکیج هم فاصله داشته باشد.
  •  ارتفاع نصب پریز برای یخچال و پریز برق برای روی پیش خوان آشپزخانه ۱۲۰ سانتی متر است.
  •  ارتفاع نصب پریزهای برق در پارکینگ، راه پله، پیلوت، حیاط، پشت بام، خرپشته، پاسیو، موتورخانه، تراس، باید بین ارتفاع ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی متر از کف تمام شده باشد.
  • ارتفاع نصب پریز در کنار روشویی توالت باید حداقل ۱۱۰ سانتی متر باشد و ۳۰ سانتی متر بصورت افقی با روشویی فاصله داشته باشد.
  • اگر قرار است در آشپزخانه دستگاه تسویه آب نصب شود، چون این دستگاه داخل کابینت زیر سینک ظرفشویی قرار میگیرد، باید برای آن یک پریز برق در ارتفاع ۶۰ سانتی متری در پشت کابینت قرار گیرد. این پریز باید بصورت افقی ۳۰ سانتی متر با لوله های آب و لوله فاضلاب فاصله داشته باشد.

۲- فاصله نصب پریزهای برق

در همه اتاقها و فضاهای مسکونی (بجز آشپزخانه، دستشویی، حمام و نظایر آن) پریزها باید در نقاطی تعبیه شوند که فاصله هیچیک از نقاط خط پیرامون کف اتاق، از تصویر پریزها بر روی خط پیرامون از ۱٫۵ متر بیشتر نباشد. بدین معنی که فاصله دو پریز در طول و عرض اتاق حداکثر برابر ۳ متر باشد. اندازه گیری بر روی خط پیرامون انجام می شود. درها و پنجره های شروع شده از کف نباید در اندازه گیری دخالت داده شوند.
فاصله تصویر پریز روی خط پیرامون از نزدیکترین لبه در یا پنجرهایی که از کف شروع شده است نباید از ۱٫۵ متر بیشتر باشد. حالا تمام این چند خط را در تصویر زیر نمایش می دهیم.

فاصله پریزهای برق از یکدیگر

نظر شخصی: فقط خواستم یادآورم شوم، که نه بنده این مورد را رعایت می کنم و نه تمام برقکارهایی که از نزدیک کار آنها را دیده‌ام، چون اگر قرار بود این بند را رعایت کنیم، باید در یک اتاق خواب کوچک مثلاً ۴*۳، تعداد ۴ عدد پریز برق نصب کنیم، که قطعاً هیچ برقکاری چنین کاری نمی کند و نیازی هم به نصب این همه پریز برق وجود ندارد. و تا به حال ندیده‌ام که مهندس ناظری هم بابت این موضوع سخت گیری کند. حالا این به نظر خود شما بستگی دارد که این بند را رعایت کنید یا نه.

۳- فاصله نصب پریز برق از لوله های آب و گاز

الف: حداقل فاصله کلیدها و پریزهای برق و جعبه فیوز در صورتی که شیر گاز بالاتر از آنها و یا در کنار آنها نصب شده باشد، برابر ۱۰ سانتی متر بوده و اگر شیر گاز اجباراً زیر آنها نصب شود این فاصله حداقل باید ۵۰ سانتیمتر باشد. این مورد را با شکل به شما نشان میدهم تا همیشه به خاطر سپرده شود.

فاصله پریزهای برق از شیر گاز

ب: حداقل فاصله کلیدها و پریزهای برق از لوله کشی گاز طبیعی برابر ۵ سانتی متر است.

پ: حداقل فاصله سیم ها و کابل‌ھای برق فشار ضعیف با لوله ھای توکار گاز طبیعی که با مصالح ساختمانی پوشیده می شوند برابر ۱۰ سانتی متر است.

 

 

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

  • هانیه اکبرپور
  • ۰
  • ۰

دوستان آموزش برق سلام، چند روزی ست که مشغول مرور کردن مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان هستم، این مبحث در مورد طراحی و اجرای تاسیسات برقی ساختمان توضیح می دهد و کتابی‌ست بسیار نامفهوم و با کلماتی قلمبه سلمبه که اگر خیلی زور بزنید نهایتاً تا صفحه ۲۰ این کتاب را می خوانید و بعد آن را دور می‌اندازید. بنده هم علاقه ای به خواندن آن ندارم ولی چه کنم که به خاطر شغلم مجبورم که آن را برای بار چندم بخوانم. پریز برق ساختمان

 

مبحث سیزده مقررات ملی ساختمان

در مبحث ۱۳، نکات و مقررات پراکنده‌ای در مورد پریز برق ساختمان آمده است، و این پراکندگی شاید ذهن خواننده را سردرگم و طبقه بندی آنها را در حافظه مشکل کند، برای همین تصمیم گرفتم خیلی از نکات و مقررات مربوط به پریزهای برق را برای شما در این مقاله بیاورم. البته نه با آن پیچیدگی که در مبحث ۱۳ آمده بلکه آنها را با زبان ساده و با رسم شکل برایتان توضیح میدهم تا احساس خستگی و بی علاقه گی نکنید. قطعاً دانستن این موارد بر هر برقکار و مهندس طراح یا ناظر برق ساختمان لازم و ضروریست.

پریز برق ساختمان

وقتی صحبت از پریز برق می کنیم، منظورمان تمام پریزهایی است که در یک واحد مسکونی نصب می شوند، حالا می خواهد آن پریز برای یخچال مورد استفاده قرار گیرید یا برای یک دستگاه تلویزیون، فرقی نمی کند.

محل نصب پریزهای برق دارای شرایط و ویژگی هایی است که در چند قسمت جدا آنها را توضیح میدهیم.

۱- ارتفاع نصب پریز برق ساختمان

  •  ارتفاع پریزهای برق، تلفن و آنتن در اتاق ها و پذیرایی حداقل باید ۳۰ سانتی متر باشد. ولی ما ارتفاع ۴۰ سانتی متر را پیشنهاد می کنیم. زیرا از نظر زیبایی و راحتی در استفاده، مناسب تر است.
  •  ارتفاع نصب پریز اجاق گاز و پریز ماشین لباسشویی، حداقل ۶۰ سانتی متر از کف تمام شده آشپزخانه است. هر پریز دیگری، به هر منظوری که در آشپزخانه نصب شود، نباید ارتفاعش از ۶۰ سانتی متر کمتر باشد. پریزی که برای ماشین لباسشویی یا ماشین ظرفشویی نصب می شود حداقل باید ۳۰ سانتی متر با محل خروجی لوله آب یا فاضلاب فاصله داشته باشد.

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

 

  • هانیه اکبرپور
  • ۰
  • ۰

قیچی کروز :

قرار گرفتن سیم ها داخل ترمینال های کروز توسط دستگاه خاصی بنام قیچی کروز انجام می شود. وظیفه قیچی کروز اتصال سیم های تلفن بر روی ترمینال های کروز و قیچی کردن سیم های اضافه از روی ترمینال می باشد. البته برای خارج کردن سیم ها از داخل ترمینال کروز هم می توان از همین قیچی کروز استفاده کرد.

قیچی کروز

 

خب سوال، اما چرا خطوط داخل واحدها با استفاده از سیم رانژه وصل شده است؟

اکثر برقکارها به جای استفاده از این سیم رانژه، کابلی که از داخل واحدها به باکس مخابراتی آمده است را مستقیم به پایین ترمینال و خط خودشان وصل می کنند. مثلاً خط تلفن با شماره XXXX که مربوط به واحد ۱۰ است بر روی شماره ۱۰ ترمینال از بالا بسته شده و آقای برقکار زوج سیم همان واحد را از روی کابل داخلی پیدا می کند و از پایین به پورت شماره ۱۰ ترمینال وصل می کند. درست است که با این روش بوق واحد ۱۰ وصل می شود ولی کابل تمامی واحدهای دیگر زیر شانه کروزها قرار گرفته اند و اگر بعد ها به هر دلیلی واحد ۱۰ بخواهد جابجا شود و به پورت شماره ۶ وصل شود آن موقع خطوط کل واحد ها بهم می خورد و باعث ایجاد قطعی و خرابی تلفن واحدهای دیگر می شود. دلیل دیگر برای اینکه کابل واحدها مستقیم به خطوط تلفن وصل نشود امکان ارائه سرویس توسط شرکت های اینترنتی است. بعضی شرکت های ارائه دهنده اینترنت ADSL دستگاه مرکزی خودشان را در داخل مجتمع و کنار باکس مخابراتی قرار می دهند تا بتوانند از این طریق اینترنت پر سرعت را در اختیار کاربران قرار دهند در این صورت امکان ارائه سرویس وجود ندارد و مجتمع باید کل ترمینال مخابراتی خودش را اصلاح کند که برای مجتمع هزینه بر خواهد بود. پس در صورت استفاده نکردن از سیم رانژه نتیجه کار به این صورت در می آید.

جعبه تقسیم تلفن کروز

راه حل این مشکل، بستن ترمینال ها و سربندی کابل ها به صورت MDF ای خواهد بود در این روش دو دسته ترمینال را کنار هم در نظر می گیریم. یکی جهت اتصال خط های ورودی که خطوط مخابرات به ترتیب رنگ بندی مخابراتی از بالا بر روی تک تک شانه کروزها و پورت های آن قیچی می شوند و خطوط تلفن داخلی مجتمع بر روی ترمینال های کناری به ترتیب روی هر شانه و پورت های آن از بالا  قیچی می خورد و در نهایت ارتباط بین خطوط ورودی مخابرات و خطوط داخلی مجتمع با استفاده از سیم رانژه و از قسمت پایین هر دو دسته ترمینال برقرار می شود در این روش در صورت جابجایی هر خط، تنها سیم رانژه مربوط به همان واحد جابجا می شود. و نیازی به جابجایی سیم اصلی نیست.

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

  • هانیه اکبرپور
  • ۰
  • ۰

روش دوم: استفاده از ترمینال کروز در سیمکشی تلفن

ترمینال کروز چیست؟ این نوع ترمینال نیز تا حدودی مانند ترمینال‌های قبلی است ولی از لحاظ نصب کمی متفاوت هستند. به نمای جلو و پشت یک ترمینال کروز نگاه کنید.

krone module connection

این ترمینال ها روی پایه‌های خاصی به نام “پایه ترمینال کروز” قرار میگیرند و بعد داخل جعبه تقسیم ها یا تابلوها نصب می شوند. حالا به باکس مخابراتی یک ساختمان ۱۰۰ واحدی که با استفاده از ترمینال کروز اجرا شده است نگاه کنید.

ترمینال mdf ای تلفن

 

همانطور که مشاهده می کنید خطوط مخابراتی طبق رنگ بندی به بالای ترمینال ها وصل می شوند یا به اصطلاح قیچی می خورد و از پایین ترمینال های کروز با استفاده از سیم های دو رشته یا تک زوج که به سیم رانژه معروف است به خطوط تلفن داخل واحد‌ها متصل می شوند.

به ردیف اول ترمینال که ۱۰ زوج سیم وصل شده است یک شانه کروز می گویند.

سیم رانژه چیست؟ در تصویر بالا به آن رشته سیم های آبی و قرمز که بین ردیف های چپ و راست قرار گرفته است (و با فلش قرمز رنگ به آنها اشاره کرده ایم) و اتصال ترمینال های مخابرات با ترمینال های داخل واحدها را برقرار می کند، سیم رانژه گفته می شود.

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

  • هانیه اکبرپور
  • ۰
  • ۰

در این مقاله می‌خواهیم در مورد نحوه سربندی و اتصال خطوط مخابرات به خطوط تلفن در داخل باکس مخابراتی یا اتاق مخابرات هر مجتمع صحبت کنیم تا از این به بعد سیمکشی تلفن را بصورت صحیح انجام دهید، و اشتباهی که اکثر برقکارها در مجتمع ها هنگام سربندی خطوط مخابراتی انجام می دهند را تکرار نکنید. قبلاً در مقاله ” رایزر چیست؟ ” گفته بودیم که خطوط تلفن تمام واحد‌ها به داخل رایزر می رود و از آنجا به باکس مخابراتی که معمولاً در کنار تابلو عمومی برای سربندی خطوط مخابراتی است می رود. یا در برج ها و مجتمع های خیلی بزرگ، اتاق یا فضایی اختصاصی برای سربندی خطوط مخابراتی در نظر گرفته می شود که به آن اتاق مخابرات می گویند. حال با توجه به وسعت مجتمع دو روش برای ارتباط خطوط مخابراتی به بیرون از مجتمع وجود دارد.

 

روش اول: در مجتمع های کوچک از اتاق مخابرات یا باکس مخابراتی تعبیه شده در داخل مجتمع به تعداد خطوط تلفن واحدها و اتاق سرایداری و در نظر گرفتن تعدادی خط رزرو، یک کابل مخابراتی تا پست مخابرات یا همان جعبه فلزی تعبیه شده دم درب ساختمان کشیده می شود و مخابرات موظف است که خطوط تلفن را از پست مخابراتی تا باکس مخابراتی نصب شده در داخل ساختمان انتقال دهد.

پست مخابرات

 

در صورتی که خطوط مخابراتی زیاد باشند مدیر پروژه یا صاحب ملک به تعداد مورد نیاز، خط تلفن از مخابرات منطقه درخواست می کند حالا بستگی به سیاست های مدیر مخابرات منطقه و تعداد پورت خالی منطقه مورد نظر دارد که از کجا و چطوری خطوط مخابرات مجتمع را تامین کند. ممکن است یک کابل مستقیم تا کافو یا خود مخابرات کشیده شود یا شاید برای خیلی ها پیش آمده باشد که از مخابرات منطقه درخواست سرویس ADSL کنند و با این پاسخ مواجه شوند که خط شما PCM است و نمیتوانیم در منطقه شما سرویس بدهیم، به خاطر اینکه مخابرات خط مسی کم آورده و یک دستگاه در کنار باکس مخابراتی شما نصب میکند و با استفاده از آن تا حداکثر ۱۲ خط تلفن را با یک زوج سیم انتقال می دهد ولی در این حالت نمی تواند اینترنت ADSL را با استفاده از یک زوج سیم به تمام ۱۲ تا مشترک ارائه بدهد و یه جوری شما را دست به سر میکنن.

روش دوم: با توجه به دردسرها و معایب زیادی که سیم مسی دارد مخابرات برای مناطق در حال توسعه از فیبر نوری استفاده میکند و در سطح شهر نیز شروع به راه اندازی خطوط فیبر نوری کرده است. در این روش شرکت مخابرات برای مجتمع های بزرگ یک کابل فیبر نوری تا مجتمع می کشد و دستگاه مخابراتی خودش را به نام اونو یا ONU در آنجا قرار می دهد که کابل فیبر نوری را به خطوط مسی تبدیل می کند و کابل های مسی خروجی از دستگاه توسط ترمینال های مخابراتی به خطوط تلفن واحدها سربندی می شود. در این حالت دیگر از سیم مسی با فاصله طولانی استفاده نمی شود و تنها از فاصله اتاق مخابرات تا داخل واحد هر مشترک، از سیم مسی استفاده می شود. یا در صورت درخواست مشترک تا داخل خود واحد هر مشترک هم فیبر نوری کشیده می شود که به FTTH یا “فیبر تا داخل خانه مشترک” معروف است. به همین خاطر همیشه داخل رایزرها باید فضای اضافه‌ای در نظر گرفته شود تا در صورت نیاز به کابل کشی برای هر واحد به دردسر نیفتیم.

بحث اصلی ما در این مقاله نحوه سربندی صحیح خطوط مخابرات به خطوط تلفن توسط ترمینال های مخابراتی ست.

انواع ترمینال های مخابراتی: در مراکز مخابراتی برای اتصال خطوط مخابراتی با توجه به نیاز و شرایط از ترمینال های مختلفی استفاده می شود مانند ترمینال های کروز، دلسا، PT و… که توسط شرکت های مختلف و در انواع مختلف تولید می شوند ولی در اینجا ما فقط دو نوع از ترمینالها که بیشترین کاربرد را دارند به شما معرفی می‌کنیم.

 

روش اول: استفاده از ترمینال پیچی در سیمکشی تلفن

ترمینال پیچی: این نوع ترمینال قدیمی ترین نوع ترمینال مخابراتی ست و تصویر آنرا در پایین جهت آشنایی شما نمایش می دهیم تا هنگام مراجعه به یک مجتمع برای رفع خرابی، آشنایی قبلی داشته باشید.

جعبه تقسیم تلفن

سیمکشی تلفن

البته در تصویر بالا ما با ظاهر شلخته آن کاری نداریم، و صرفاً جهت نمایش ترمینال‌های پیچی این تصویر را آورده‌ایم. همانطور که می بینید آقای برقکار در نهایت شلختگی خطوط مخابراتی را که از طریق کابل مشکی از سمت راست وارد باکس شده، به یک طرف ترمینالها بسته و از سمت چپ هم کابل طوسی رنگ هر کدام از واحدها را به پیچ مقابل خطوط مخابرات بسته است.

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

 

  • هانیه اکبرپور
  • ۰
  • ۰

برای آسانسور از چراغ تونلی که مخصوص آسانسور هست استفاده می کنیم. در گذشته برای روشن کردن چراغ های تونلی از کلید تبدیل استفاده می شد. ولی امروزه استفاده از آن ممنوع شده است و بجای آن از یک کلید یک پل در اتاقک موتورخانه استفاده می شود تا سرویس کار و تعمیرکار آسانسور که هر چند وقت، برای سرویس آسانسور مراجعه می کند مجبور باشد برای روشن کردن این چراغ ها به موتورخانه بالای پشت بام مراجعه کند و از آن قسمت لامپ ها را روشن کند و همان جا نیز برق آسانسور را قطع کند تا کسی از کابین آسانسور استفاده نکند.

برای قسمت راه پله همانطور که در درس اول مشاهده کردید برای سقف هر پاگرد از راه پله ها یک چراغ سقفی نصب کردیم و بعد این چراغ ها را با استفاده از شستی و رله زماندار روشن کردیم در اینجا نیز ادامه ی آن را تکمیل می کنیم. در قسمت ورودی راه پله باکس مربوط به رله زماندار و همچنین یک شستی را نصب می کنیم و در سقف پاگرد پله ها یک چراغ نصب می کنیم.

همان گونه که پیش تر بیان شد برای هر طبقه از ساختمان در قسمت پاگرد آن یک چراغ اضطراری را نیز نصب می کنیم تا زمانی که برق ها قطع می شود بتوانیم از آن استفاده کنیم.

حالا در این مرحله باید مشخص کنیم چراغ هایی که تا به اینجا برای طبقه همکف نصب کرده ایم برق خود را از کجا تامین می کنند برای این کار باید هر گروه از چراغ ها را در یک سرخط دسته بندی کنیم و بعد هر سرخط را به یکی از فیوز های تابلو ی مشاعات متصل کنیم. چراغ های داخل پارکینگ و چراغ هایی که در حیاط قرار دارند را در یک سرخط قرار می دهیم. برای این کار کافیست مانند تصویر پایین کلیدهای این چراغ ها را به یکدیگر متصل کنیم و سپس از کلید یک پلی که داخل حیاط نصب کرده ایم یک لیدر(فلش) بزنیم و این سرخط را به فیوز شماره ۳ از تابلو مشاعات متصل می کنیم(L3/ DP0). دقت داشته باشید که چراغ هایی که در یک سرخط قرار می گیرد نباید از ۱۲ عدد بیشتر باشند در غیر این صورت باید آن ها را به دو سرخط تقسیم کنید. چراغ های داخل انباری ها را نیز در یک سرخط دیگر قرار می دهیم. برای این کار تمام کلیدهای یک پل آن ها را به هم متصل می کنیم و بعد این سرخط را به فیوز شماره ۴ از تابلو مشاعات متصل می کنیم(L4/ DP0). چراغ تونلی آسانسور را نیز به یکی از فیوز های تابلوی قدرتی که مختص آسانسور هست و در موتورخانه آسانسور قرار می گیرد متصل می کنیم(L4/ DPELV). چراغ های سقفی راه پله ها را نیز در یک سرخط جداگانه قرار می دهیم و آن ها را به فیوز شماره ۵ از تابلو مشاعات متصل می کنیم(L5/ DP0). چراغ های اضطراری را نیز در یک سرخط دیگر قرار می دهیم و به فیوز شماره ۶ از تابلو مشاعات متصل می کنیم(L6/ DP0).

علاوه بر این همان گونه که در شکل زیر مشاهده می کنید تعداد رشته سیم ها و همین طور سطح مقطع سیم هایی که از داخل لوله های مختلف عبور می کنند نیز نشان داده شده است

نقشه نهایی در طراحی پلان روشنایی برق ساختمان :

پلان روشنایی پارکینگ

 

در مقاله بعدی، پلان پریزهای برق را برای این ساختمان ۵ طبقه طراحی می کنیم.

 

 

برای ثبت آگهی رایگان به سایت شهر 24 مراجعه کنید.

  • هانیه اکبرپور